Dla miłośników widoków
Wzgórze Bokul, widok na archipelag Ertholmene, białe kominy wędzarni i pomarańczowe dachy – Gudhjem oferuje jedne z najbardziej malowniczych panoram na całym Bornholmie.
Miasta Bornholmu
Gudhjem – „górskie” miasteczko nad morzem na Bornholmie
Gudhjem, położone na granitowych zboczach wzgórza Bokul w północnej części Bornholmu, zachwyca stromymi uliczkami, białymi kominami wędzarni, pomarańczowymi dachami i widokiem na morze. To tutaj narodziła się tradycja wędzenia śledzi oraz słynne danie „Słońce nad Gudhjem”.
Gudhjem – miasteczko na granitowej skale
Gudhjem leży w północnej części wyspy Bornholm, u stóp wzgórza Bokul. Miasto zbudowano na granitowej skale, której wzniesienia nadają mu niemal „górski” charakter – strome uliczki, schody i różnice wysokości tworzą niepowtarzalny klimat nadmorskiego miasteczka.
Gudhjem posiada dwa porty i jest najstarszą wędzarniczą osadą rybacką na Bornholmie. To właśnie stąd zaczęto eksportować wędzone śledzie, a lokalne danie „Słońce nad Gudhjem” – wędzony śledź z cebulą, jajkiem i rzodkiewką podawany na kromce żytniego chleba – stało się kulinarnym symbolem miasta.
Gudhjem to także tętniące życiem miasteczko turystyczne z restauracjami, kawiarniami, wędzarniami, kinem, krytym basenem oraz licznymi galeriami. Wąskie uliczki, schody prowadzące w górę i w dół oraz skaliste wybrzeże nadają mu atmosferę kojarzącą się z południem Europy.
Widoki z Bokul – ogrody, pomarańczowe dachy i Ertholmene
Ze szczytu wzgórza Bokul (ok. 50 m n.p.m.) rozpościera się widok na kwitnące ogrody, białe kominy wędzarni, pomarańczowe dachy domów oraz potężny wiatrak górujący nad miasteczkiem. Przy dobrej pogodzie na horyzoncie widać wyraźnie archipelag Ertholmene.
Położenie na stromym stoku, tuż przy morzu, sprawia, że spacer po Gudhjem przypomina wędrówkę po nadmorskiej miejscowości śródziemnomorskiej – wąskie uliczki, schody, kamienne murki i tarasy z widokiem na Bałtyk tworzą wyjątkową atmosferę.
To właśnie te widoki oraz niezwykłe światło przyciągają do Gudhjem wielu artystów, których prace można oglądać w lokalnych galeriach oraz pracowniach rzemieślniczych rozsianych po miasteczku.
Historia Gudhjem – śledzie, twierdza Christiansø i kolej na Bornholmie
Średniowieczna osada, która dała początek Gudhjem, szybko stała się jednym z najważniejszych punktów wymiany handlowej na Bornholmie. Kupcy z Hanzy przypływali tu przede wszystkim po śledzie – solone i wędzone ryby były wówczas jednym z najcenniejszych towarów eksportowych.
W XVII wieku miasto dotknęła zaraza, a liczba mieszkańców drastycznie spadła. Wkrótce potem przybyli tu duńscy uchodźcy wojenni wypędzeni przez wojska szwedzkie z regionów Skåne i Blekinge. Budowa duńskiej twierdzy na pobliskich skałach – Christiansø – ponownie ożywiła miasto; mieszkańcy Gudhjem w zamian za prawo osiedlenia mieli zaopatrywać twierdzę w niezbędne towary.
W XIX wieku powstała tu pierwsza duża wędzarnia, a tradycyjna receptura przygotowywania ryb przetrwała do dziś. W 1872 roku, wysadzając skały, zbudowano duży port, później wielokrotnie rozbudowywany i zabezpieczony bramą zamykaną podczas sztormów. W 1902 roku powstał drugi port, przeznaczony dla łodzi rybackich i mniejszych jednostek.
W 1916 roku Gudhjem zyskało połączenie kolejowe z Rønne, Nexø i Aakirkeby. Linia kolejowa działała do 1952 roku, a wraz z pojawieniem się turystów pod koniec XIX wieku Gudhjem zaczęło przekształcać się w popularny kurort – i tak jest do dziś.
Gudhjem w pigułce – dla kogo jest to miejsce?
Dla smakoszy i miłośników lokalnej kuchni
Wędzarnie ryb, danie „Słońce nad Gudhjem”, manufaktury karmelków i lokalne specjały sprawiają, że to raj dla osób, które lubią poznawać miejsca przez jedzenie.
Dla wielbicieli rzemiosła i sztuki
Huty szkła, galerie, pracownie rzemieślnicze i rękodzieło – w Gudhjem i okolicy znajdziesz wiele miejsc, gdzie sztuka spotyka się z tradycją wyspy.
Dla aktywnych i rodzin
Szlaki piesze wzdłuż wybrzeża, rejsy łodziami do Christiansø i Helligdomsklipperne, a także liczne atrakcje w okolicy sprawiają, że Gudhjem świetnie nadaje się na rodzinne wyjazdy i aktywny wypoczynek.
Co zobaczyć w Gudhjem
Wiatrak Gudhjem Mølle
Największy wiatrak typu holenderskiego na Bornholmie, pochodzący z 1893 roku. Przez dziesięciolecia pełnił funkcję młyna, a dziś mieści m.in. restaurację, w której można skosztować bornholmskich specjałów i podziwiać panoramę miasteczka.
Gudhjem Røgeri
Słynna wędzarnia, w której oprócz klasycznego wędzonego śledzia spróbujesz śledzia w curry, filetów z makreli z różnymi dodatkami i innych rybnych przysmaków. Bufet rybny (Fiskebuffet) pozwala skosztować wielu lokalnych specjałów naraz.
Glasrøgeri
Huta szkła artystycznego, w której można zobaczyć proces powstawania szklanych wyrobów. W sklepiku kupisz unikatowe pamiątki ze szkła tworzone na miejscu przez lokalnych rzemieślników.
Karamel Kompagniet
Manufaktura karmelków, gdzie można podejrzeć proces ich powstawania i oczywiście kupić świeże, ręcznie wytwarzane słodycze – świetne miejsce na słodką przerwę w zwiedzaniu.
Gudhjem Station
Dawny budynek stacji kolejowej przy Stationsvej. Dziś mieści muzeum i przestrzeń wystawienniczą, w której prezentowane są prace bornholmskich rzemieślników – m.in. wyroby ze skóry i szkła.
Rejs na Christiansø
Z portu w Gudhjem codziennie rano wypływa statek na wyspy Christiansø i Ertholmene. Przed rejsem w porcie można posłuchać tradycyjnych piosenek śpiewanych przez mieszkańców, którzy życzą załodze i pasażerom bezpiecznej podróży.
Rejs do Świętych Skał
Z Gudhjem można popłynąć statkiem „Thor” w kierunku Helligdomsklipperne – Świętych Skał. Z pokładu najlepiej widać imponujące formacje skalne i groty ukryte w klifowym wybrzeżu.
Atrakcje w okolicy Gudhjem
Østerlars kirke
Największy kościół-rotunda na Bornholmie, składający się z trzech kondygnacji i pierwotnie pełniący funkcję obronną. W środku zobaczysz malowidła ścienne, renesansowy ołtarz oraz kamienną chrzcielnicę. W kościele często odbywają się koncerty muzyki organowej i kameralnej.
Baltic Sea Glass
Największa na wyspie huta szkła artystycznego, położona w pięknej scenerii nad morzem. Można tu obserwować cały proces powstawania szklanych przedmiotów i kupić unikatowe wyroby w przytulnym sklepiku.
Muzeum Rolnictwa w Melsted
Skansen Landbrugsmuseet w nadmorskiej miejscowości Melsted prezentuje dawne zabudowania gospodarcze, maszyny rolnicze i życie na bornholmskiej wsi. W sezonie organizowane są warsztaty, pokazy żniw i zajęcia związane z przetworami.
Bornholmskie Centrum Średniowiecza
Położone ok. pół kilometra od Østerlars kirke, Bornholmskie Centrum Średniowiecza to świetna atrakcja dla rodzin z dziećmi. W średniowiecznym grodzie można poznać codzienne życie jego mieszkańców, a latem odbywa się tu Jarmark Średniowieczny.
Helligdomsklipperne – Święte Skały
Jedna z najbardziej malowniczych części bornholmskiego wybrzeża. Strome klify, skalne formacje i groty, takie jak Tørre Ovn, Våde Ovn czy Sorte Gryde, można podziwiać z pokładu łodzi lub pieszo, idąc ścieżką za budynkiem Bornholms Kunstmuseum.
Saltuna
Niewielka, malownicza miejscowość, w której znajduje się rodzinna galeria Hvide Hus. Można tu kupić pamiątki z Bornholmu i spędzić chwilę w urokliwym ogrodzie, delektując się kawą i spokojem okolicy.
Dolina Døndalen i wodospad Døndalefaldet
Døndalen to dolina szczelinowa, w której po skałach spływa najwyższy w Danii wodospad Døndalefaldet. Najbardziej efektowny jest po okresach wzmożonych opadów, gdy strumień wody jest wyjątkowo obfity.
Praktyczne informacje – Gudhjem
Dojazd
Do Gudhjem dojedziesz samochodem lub autobusem z głównych miejscowości Bornholmu, m.in. z Rønne, Nexø czy Allinge. Okolica jest także dobrze skomunikowana trasami rowerowymi, w tym popularną trasą Allinge – Svaneke.
Czas zwiedzania
Na spacer po Gudhjem, wizytę w wędzarni, obejrzenie portu i wejście na Bokul warto przeznaczyć co najmniej pół dnia. Jeśli chcesz dodać rejs na Christiansø lub do Helligdomsklipperne oraz odwiedzić atrakcje w okolicy – zaplanuj pełen dzień lub nawet weekend.
Noclegi w okolicy
W Gudhjem i sąsiednich miejscowościach znajdziesz pensjonaty, wakacyjne apartamenty, małe hotele i domy wakacyjne. To dobra baza wypadowa, jeśli chcesz połączyć zwiedzanie północno-wschodniego wybrzeża, wizytę w Østerlars, Døndalen i na archipelagu Ertholmene.
Aktywny wypoczynek
Okolica sprzyja pieszym wędrówkom wzdłuż wybrzeża, rejsom łodziami i wycieczkom rowerowym. Możesz połączyć wizytę w Gudhjem z wycieczką do Helligdomsklipperne, Østerlars kirke, Døndalen czy Baltic Sea Glass, korzystając z oznakowanych tras i lokalnych szlaków.
Planujesz pobyt w Gudhjem?
Chcesz zobaczyć „Słońce nad Gudhjem”, wejść na Bokul, popłynąć na Christiansø i do Świętych Skał oraz odwiedzić atrakcje w okolicy Gudhjem? Napisz do nas – pomożemy Ci ułożyć plan pobytu, dobrać noclegi i zaproponować trasy dopasowane do Twoich potrzeb.
